Yeni yıla girmek her zaman beraberinde umudu da getirir. İnsanlar kötü alışkanlıklarını bu yıl bırakacağını söyler, her türlü diyet programı incelenir. Peki biz insanlık olarak yeni yılda iklim krizine yol açan kötü alışkanlıklarımızı bırakabilecek ve iklim diyetine başlayabilecek miyiz?Yeni yıl kararları genellikle hüsranla bitse de, iklim krizi için bu yıl gerçekten değişiklik yapabileceğimiz bir yıl olabilir. Zira bu yıl iklim krizine yönelik önemli kararların alınıp uygulanabileceği bir yıl olacak.BBC’nin iklim başmuhabiri Justin Rowlatt, bu yılın neden önemli olduğunu belirli başlıklar ile ele almış, ben de bu konseptte ilerlemek istedim.Glasgow COP26 ve Net Karbon Sıfır Kararları2021’in Kasım ayında düzenlenecek “Taraflar Konferansı” (COP), 2015 yılında düzenlenen Paris Konferansı’ndan sonra en önemli iklim toplantılarından biri olacak gibi.Paris’te küresel ısınmayı en fazla 2 derecede tutmayı, hatta mümkünse 1,5 derecede sonlandırmayı hedefleyen ülkelerin taahhütleri, uzmanlara göre etkisiz kaldı.Zira ülkeler hedeflerini yakalayamadı, ya da Türkiye gibi bazı ülkeler ise yakalamak için hiç uğraşmadı bile. Biliminsanları bu yüzden 1,5 derecelik küresel ısınmaya en fazla 12 yıl içinde ulaşacağımızı öngörüyor.Paris Konferansında alınan bir başka karar ise 5 yılda bir bu taahhütlerin yeniden yapılandırılmasıydı. &nbsp;Glasgow Taraflar Konferansı da 2020’de düzenlenseydi işte bu toplantı olacaktı, ama koronavirüs salgını bu toplantıyı bir sene erteledi.Uzmanlar bu yıl düzenlenecek toplantının ise daha etkili olabileceğini savunuyor. Özellikle ABD’deki hükümet değişikliği, Avrupa Birliği’nin bu konudaki kesin adımları ve Çin’in karbon nötr hedefi 2021 yılında, diğer ülkelerin de daha ciddi taahhütler verebileceği yönündeki işaretler.Karbon salımının %28’inden sorumlu Çin’in 2060 yılında net karbon sıfır hedefini açıklaması 2020 yılının en önemli kararlarından biri idi. Bu karar üstü kapalı bir şekilde diğer ülkelere, karbon azaltma politiklarının “rekabet” açısından güvenli olacağının sinyalini verdi.İlk “net sıfır” kararını alan İngiltere ve Avrupa Birliği’ne, Çin ile birlikte artık 110 ülke katılmış durumda. Yaklaşık 30 yıl içerisinde net karbon sıfıra geçmeyi hedefleyen ülkeler, küresel ekonominin %70’ini oluşturuyor ve küresel salımının %65’inden sorumlu.Ülkeler 2021 yılında düzenlenecek Glasgow konferansında, işte bu ortak hedefe ulaşmasını kolaylaştıracak kararlar verebilir Uzmanlar bu yüzden 2021’in bir yol ayrımı olacağından bahsetmekte.Ucuz Yenilenebilir Enerji ve Yeni “Yeşil Mutabakatlar”<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-05T09:37:51.567Z.jpeg"></figure>110 ülkenin net karbon sıfır kararı almasının arkasında aslında çok önemli bir değişiklik var. Yenilenebilir enerji kaynakları giderek ucuzluyor ve tarihin en ucuz enerji kaynakları olma yolundalar.Özellikle güneş enerjisinin geçtiğimiz yıl tarihin en ucuz enerji kaynağı olmasından sonra, karbon azaltma hesapları oldukça değişmiş durumda. Geleceği görebilen ülkeler, artık yenilenebilir enerji kaynakları ile yeni enerji yatırımlarını yapıyor ve hatta ekonomik anlamını yitirmiş kömür ve doğalgaz santrallerini kapatma kararı alıyor.Yaptıkça ucuzlayan yenilenebilir enerji kaynaklarına ana akım yatırımcılar da artık çevre STK’larının baskısı olmadan yatırım yapıyor. Bu da küresel enerji dönüşümünü daha ucuz ve rekabetçi hale getiriyor.Bu durum COVİD sonrası ekonomiyi canlandırmak için yapılacak yatırımları, daha fazla yenilenebilir enerjiye ve “daha iyisine” itiyor.Avrupa Birliği ve Biden ABD’si buna örnek olarak verilebilir. Buna ek olarak büyük ekonomilerin yeni “yeşil mutabakatları” daha fazla karbon salımı yapan ülkeler üzerine vergi yükü koymayı hedefliyor.Brezilya, Rusya, Suudi Arabistan ve hatta Türkiye gibi ülkelerin şirketleri ve hükümetleri de bu yüzden daha çevre dostu kararlar alabilir.Zira şirketler, hem toplumun hem de ihracat yaptıkları ülkelerin içerisinde müşteri kaybetmeyi ve kısa dönemde karın azalacağı yatırımları yapmaktan daha da kaçındıkları bir dönemde.Bazı finansal enstitüler şimdiden buna yönelik kararlar alsa da, Glasgow Konferansı’nda da bu konuda değişiklikler olması bekleniyor.Plansız KararlarBununla beraber, her iyi niyetli yeni yıl kararı gibi, ülkelerin ve şirketlerin de taahhütleri, bunları gerçekleştirecek sağlam bir plandan yoksun. Glasgow Konferansı bu yüzden büyük önem taşıyor.Birleşmiş Milletler, bu konferansta, kömür santrallerinin enerji yatırımlarından çıkmasını, fosil yakıtlara teşviklerin bitmesini ve 2050’de net sıfır karbon için küresel bir anlaşmanın devreye girmesini hedefliyor.Birbirini ortak bir gezegenin parçası değil, rakip olarak gören hükümetlerin ise bu kararları alıp, hemen uygulamasını sağlayacak ekonomik ve sosyal altyapının oluşması ise gerçek yeni yıl dileğimiz.

Justin Rowlatt ile ilgili hikayeler